آکادمی و موسسه علمی پژوهشی ابن سینا

مقدمه

در انجام رساله دکتری روانشناسی - مشاوره حاضر در اين فصل با توجه به نتايج تجزيه و تحليل داده‌ها كه در فصل چهارم ارائه شد، به تفسير هر يك از فرضيه‌ها به منظور رد يا تأييد آن مي‌پردازيم. در ادامه، پيشنهادهايي براي پژوهش‌هاي بعدي مطرح گرديده و در پايان به محدوديت‌هاي پژوهش اشاره و سپس نتيجه گيري شده است.

بحث و نتيجه‌گيري

نتايج حاضل از انجام رساله دکتری روانشناسی حاضر نشان‌دهنده تفاوت معناداري بين دوگروه مورد پژوهش مي‌باشد. يعني بین آزمودنی-هایی که در معرض متغیر مستقل (خانواده درمانی راه حل مدار – ساختاری) قرار گرفتند (گروه آزمایش) و آزمودنی هایی که در معرض متغیر مستقل قرار نگرفتند (گروه کنترل) به طور معنا داری P<0.0001)) تفاوت وجود دارد.
 فرضيه‌هاي اصلي پژوهش در زمينه اثربخشی خانواده درمانی راه حل مدار- ساختاری در درمان (قطع مصرف مواد) افراد وابسته به مواد، پیشگیری از عود آن و افزایش عملکرد خانواده در سطح 99/0 مورد تأیید قرار گرفتند. به عبارتی مداخله درمانی (اثربخشی خانواده درمانی راه حل مدار – ساختاری) در مورد افراد وابسته به مواد توانست باعث قطع مصرف مواد در افراد و پیشگیری از عود آن و افزایش عملکرد خانواده در پس آزمون و در مرحله پیگیری 6 ماهه در سطح معناداری P<0.0001)) شود. در ادامه فرضیه های پژوهش مورد بحث و بررسی قرار می گیرند. از طرفی با توجه به این که در ادبیات پژوهش در حوزه درمان سوء مصرف مواد، پژوهشی که به طور مستقیم به تلفیق دو رویکرد خانواده درمانی راه حل – مدار و خانواده درمانی ساختاری پرداخته باشد مشاهده نشد، در بحث راجع به فرضیه های انجام رساله دکتری روانشناسی حاضر به مبانی نظری هر یک از این رویکردها (خانواده درمانی راه حل – مدار و خانواده درمانی ساختاری) خواهیم پرداخت.

پیشنهاد های جهت انجام رساله دکتری روانشناسی آتی

-    پیشنهاد می شود که اثربخشی خانواده درمانی راه حل مدار – ساختاری در تعارضات زناشویی،  رضایت زناشویی، روابط والدین با فرزندان، خیانت زناشویی در قالب انجام رساله دکتری روانشناسی مورد ارزیابی قرار گیرد.
-    پیشنهاد می شود که اثربخشی خانواده درمانی راه حل مدار – ساختاری در خانواده هایی که عضو معتاد خانواده یکی از فرزندان یا همسر (زن) می باشد، به کار گرفته و  در قالب انجام پایان نامه دکتری روانشناسی ارزیابی شود.
-    پیشنهاد می شود که اثربخشی خانواده درمانی راه حل مدار – ساختاری به همراه رویکرد معتادان گمنام (NA) به صورت ترکیبی مورد پژوهش قرار گیرد و اثربخشی اش مورد ارزیابی قرار گیرد.
-    پیشنهاد می شود که اثربخشی خانواده درمانی راه حل مدار – ساختاری در طیف گستره ای از مشکلات بالینی، از جمله اختلات افسردگی، اضطرابی، ارتباطی اثربخشی اش مورد ارزیابی و پژوهش قرار گیرد. 
-    پیشنهاد می شود که اثربخشی خانواده درمانی راه حل مدار – ساختاری در جامعه های آماری بیشتری و با نمونه بیشتری اثربخشی اش در قالب انجام رساله مورد ارزیابی و پژوهش قرار گیرد.
-    پیشنهاد می شود که اثربخشی خانواده درمانی راه حل مدار – ساختاری در مورد افراد وابسته به سایر مواد مخدر، از جمله مواد صنعتی مثل کراک و شیشه و انواع قرص های اعتیاد آور مثل متادون و ... اثربخشی اش مورد ارزیابی و در قالب انجام پایان نامه مورد پژوهش قرار گیرد.

پیشنهاد های کاربردی

- با توجه به اینکه مدل مداخله ای (خانواده درمانی راه حل مدار- ساختاری) بر اساس نظریه نظام-ها است که در آن به نقش متغیرهای درون فردی تأکید نمی شود، شایسته است که در پژوهش های بعدی به متغیر درون فردی هم پرداخته شود.
- پیشنهاد می شود که مداخله درمانی (خانواده درمانی راه حل مدار- ساختاری) در مراکز درمانی، کلنیک ها، مراکز مشاوره در کمک به خانواده ها و افراد وابسته به مواد به کار گرفته شود. 
این الگو مداخله ای (خانواده درمانی راه حل مدار- ساختاری) می تواند در طیف گستره ای از مشکلات بالینی از جمله اختلات افسردگی، اضطرابی، ارتباطی، زوج درمانی و سایر مشکلات بالینی افراد و خانواده ها مورد استفاده قرار گیرد.

محدودیت های پژوهش:

در انجام رساله دکتری روانشناسی با محدودیت های زیر مواجه شدیم.

- فقدان زمينه‌هاي پژوهشي به عمل آمده در رابطه با موضوع پژوهش چه در داخل و چه در خارج از كشور
- از آن جایی که در این پژوهش امکان کنترل تمامی متغیرهای مداخله گر وجود نداشته، لذا تعمیم نتایج باید با احتیاط صورت پذیرد.
-  به موقع نیامدن یا با تأخیر آمدن به جلسه درمان از جانب برخی خانواده ها و فرد وابسته به مواد به صورتی که بعضی وقت ها تا 2 ساعت طول می کشید، از محدودیت های این پژوهش بود که می شود تحت عنوان همکاری نکردن برخی خانواده ها و فرد وابسته به مواد نام برد.
-فقر مالی و پایین بودن وضعیت اقتصادی- اجتماعی خانواده ها و درگیر بودن خانواده ها به نیازمندی ها و احتیاجات روزمره و ناتوانی در ارضاء این نیازها در بعضی مواقع باعث می شد که اثرات مداخله درمانی به خطر بیفتد و اثربخشی اش کاهش یابد.

جهت دانلود فایل کامل کلیک کنید

در صورت داشتن هرگونه سوال و یا نیاز به مشاوره در زمینه انجام رساله دکتری روانشناسی و علوم تربیتی با ما در ارتباط باشید.